Misofonie betekent letterlijk: haat voor geluid. Echter bij de aandoening misofonie gaat het niet om zomaar geluid, maar om specifieke, door mensen voortgebrachte geluiden zoals slikken, kauwen, smakken, niezen, kuchen, neus ophalen, ademhalen etc.
Dit zijn geluiden die bij iedereen wel (eens) ergernis kunnen oproepen maar bij personen die aan misofonie lijden is de reactie die het oproept zeer heftig. Gevoelens van extreme woede, walging of haat worden ogenblikkelijk opgewekt. Het gaat dus veel verder dan ergernis of irritatie.
De persoon met misofonie en zijn relatie met de omgeving lijdt hieronder.
Iemand met misofonie heeft meestal specifieke triggers. Voor de één kan dat het horen van het eten van chips zijn, voor de ander het ophalen van de neus. Er kan sprake van één bepaalde trigger zijn, maar meestal zijn het er meerdere en er ontstaat vaak een overgevoeligheid voor het horen van die geluiden bij bepaalde personen. Bij het horen van de trigger(s) volgt er een heftige emotionele respons met direct daaraan gekoppeld een vecht- of vluchtreactie. Men kan zich niet meer concentreren en er ontwikkelt zich een hyperfocus. Het geluid is niet meer te negeren. Soms gaan mensen de strijd aan met degene die het geluid maakt, soms vluchten ze weg van en/of vermijden de bron maar vaker wordt deze reactie echter onderdrukt en dat wordt als zeer vermoeiend ervaren.
Vermijding van blootstelling aan de triggers komt daarom vaak voor en de impact op het sociale leven is groot. Het heeft ook een negatief effect op het zelfbeeld doordat mensen met misofonie zich vaak schuldig voelen, angstig (om zelfbeheersing te verliezen), zich schamen en onbegrepen voelen.
Misofonie ontstaat veelal in de jeugd en richt zich aanvankelijk op bepaalde geluiden van één van de ouders. Overigens is de lijst van geluiden voor iedere persoon uniek en omvat niet alleen door mensen voortgebrachte fysieke geluiden, het kan ook om klikken van een pen gaan of om het waarnemen van bepaalde bewegingen (malende kaken, frunniken).
De oorzaak van misofonie is nog niet volledig bekend. Op dit moment is het AMC in Amsterdam het enige instituut ter wereld dat én onderzoek doet én veel ervaring heeft met het behandelen van misofonen (bijna 1000 patiënten behandeld). De resultaten zijn hoopgevend.
Ik ben in het AMC opgeleid als behandelaar en heb honderden misofonie cliënten geholpen. Ik werk met kinderen, jongeren en volwassenen en volg de volgende behandelroute:
In individuele sessies kijk ik naar de specifieke vorm en klachten. Er volgt een combinatie van interventies gericht op verandering van beleving en gedrag bij het horen van de triggers en aanpak van factoren die de misofonie in stand houden.
Cognitieve gedragstherapie Onderzoeken hoe de associatie met de triggers is ontstaan, je ideeën over de triggers en achterliggende overtuigingen onderzoeken. Een rustige opbouw in het oefenen met moeilijke situaties totdat ze niet meer vermeden hoeven te worden.
Aandachtstraining De oefeningen en technieken zijn erop gericht om de hyperfocus op triggergeluiden te doorbreken door het verleggen van de aandacht en controle terug te krijgen over waar de aandacht naar toe gaat.
Counterconditionering Je leert nieuwe, positievere associaties aan bij je triggers.
Ontspanning Je leert ontspanningsoefeningen en werkt met hypnose om beter met spanning om te kunnen gaan.
Het traject vergt inzet en tijd van de cliënt, we werken veel met huiswerkoefeningen.
Benodigd aantal sessies: circa 6-8 sessies van 5 kwartier. Geen wachtlijsten.
Het tarief per sessie bedraagt 125 euro, voor de intake is het tarief 150 euro. Deze duurt 1,5 uur. Je hebt geen doorverwijzing van de huisarts nodig. Helaas wordt de behandeling niet vergoed door de verzekeraar. Wel kun je in aanmerking komen voor een persoonsgebonden budget.
Het maken van een afspraak gaarne per email.
Verdere praktische vragen worden beantwoord bij FAQ onder het kopje contact.
In oktober 2018 is onderstaand boek over misofonie van Renske Schut uitgekomen, waaraan ik een bescheiden bijdrage heb mogen leveren.
